Newsletter Willi Lentza! Zachęcamy do zapisów! Szczegóły
Terminy zwiedzania uległy zmianie! Zapraszamy do zapoznania się z marcowym grafikiem. Zwiedzanie
Zapraszamy do udziału w konkursie SAXandVILLAS 2025. Szczegóły
Ikony kultury. Sinatra Out Of Lights. Zapowiedź koncertu
Wernisaż wystawy Eonflux. Zapowiedź wydarzenia
Latin Jazz Willa. Marita Albán Juárez Quartet. Zapowiedź koncertu
Ad Astra. Wariacje Goldbergowskie. Zapowiedź koncertu
Koncert Pasyjny. Oratorium Josepha Haydna. Siedem Ostatnich Słów Chrystusa Na Krzyżu. Zapowiedź koncertu
Kolekcja Doeringów pod lupą. Historia pewnej znajomości – nie tylko o obrazach Carla Schucha. Zapowiedź wydarzenia
Dźwięk. Wykład prof. Stefana Weyny. Zapowiedź wydarzenia
Ad Astra. Premiera i gwiazdy. Victoria w Willi Lentza. Zapowiedź koncertu
Fryderyk Chopin w Willi Lentza. Dzieła wszystkie. Wojciech Kubica Relacja
1888. Willa miłości. Powrót spektaklu! Zapowiedź wydarzenia
Wydarzenia | Debata, Spotkanie
Ikony kultury

Rafał Wojaczek



15 kwietnia 2023 roku o godz. 17.00 zapraszamy na spotkanie promujące książkę albumową Rafał Wojaczek Byłem, jestem (wyd. Instytut Mikołowski, 2021).
Udział wezmą autorzy tekstów opublikowanych w książce: prof. dr hab. Dariusz Pawelec, dr Konrad Wojtyła (redaktor książki) oraz Maciej Melecki – dyrektor Instytutu Mikołowskiego im. Rafała Wojaczka.

Spotkanie z wybitnymi znawcami twórczości Wojaczka poprowadzi Paulina Zaremba (NiUS Radio).

Wydarzeniu towarzyszyć będzie wystawa "Byłem, jestem" poświęcona postaci Rafała Wojaczka, poety i prozaika, jednego z najbardziej legendarnych artystów XX wieku. Na ekspozycji znajdą się między innymi rękopisy i dedykacje Wojaczka, korespondencja pisarza, tomy poetyckie z autografem oraz fotografie jego autorstwa.

Opis książki:

Publikacja książki Rafała Wojaczka pt. Byłem, jestem bezpośrednio związana była z uczczeniem 50 rocznicy śmierci poety, która przypadła 11 maja 2021 roku. Książka zawiera wybór faksymiliów związanych z twórczością i życiem Rafała Wojaczka – pochodzących z archiwum Instytutu Mikołowskiego, gromadzonego nieprzerwanie od początku powstania instytucji, którego siedzibą przez dwadzieścia lat (1999 – 2019) było rodzinne mieszkanie poety.

Oprócz pamiątek po Poecie, jakie zostały zachowane przez jego rodziców, a które przeszły na poczet własności IM, na przestrzeni lat pojawiały się raz po raz – w postaci darowizn lub zakupu – kolejne rzeczy autorstwa Wojaczka, kompletowane oraz archiwizowane w postać bogatego zbioru zawierającego m.in.: dziewięć fotografii Mikołowa ze stycznia 1962 r., wycinki z gazet i czasopism wierszy oraz recenzji z tomów Wojaczka – publikowane za jego życia bądź krótko po śmierci – dedykacje i odręczne poprawki w egzemplarzach tomów wierszy, dwa listy Wojaczka do prof. Edwarda Balcerzana, zeszyty szkolne, bibliotekę czytanych przez poetę książek z jego autografami, teczkę, w której kompletował maszynopisy swych utworów, a także nieznane i niepublikowane zdjęcie poety z roku 1968. Najcenniejszy zaś korpus archiwum Rafała Wojaczka, zgromadzony przez IM, stanowi zbiór dwu kolekcji.

Pierwsza – zakupiona przez Miasto Mikołów – kolekcja, pochodząca ze zbiorów Stanisława Chacińskiego, obejmuje 50 obiektów. Składają się na nią: listy Wojaczka adresowane do niego, autografy wierszy (w tym dwa do tej pory nieznane i niepublikowane), pocztówki, warianty spisów treści debiutanckiego tomu Sezon, a także dedykacje w tomikach poety wraz z autografami wierszy usuniętymi z pierwotnych wersji przez cenzurę, unikatowe egzemplarze miesięcznika Odra z opublikowanymi wierszami Wojaczka, pod którymi znajdują się dopisane własnoręcznie przez autora daty ich powstania.

Druga, to dar Sylvio Godona – niemieckiego badacza twórczości Wojaczka oraz publicysty – w posiadanie której wszedł dzięki ofiarowaniu jej przez brata Poety, Andrzeja Wojaczka. Obejmuje ona 32 rękopisy wierszy Wojaczka, pochodzących z okresu pracy nad kanonicznymi tomami wierszy: Nie skończona krucjata oraz Inna bajka. Zawiera także bezcenne trzy oryginalne zdjęcia poety – w tym jedno nieznane, pochodzące z cyklu autoportretów w białej koszuli – a także fotografie rodziców poety, fotografie wykonane w 1982 roku przedstawiające najważniejsze miejsca z życia Wojaczka – w Mikołowie i we Wrocławiu. Wśród owych rękopisów znajduje się autograf wiersza do tej pory niepublikowanego, pt. „Metamorfoza”. Wiersz ten pojawia się w dwu wariantach Nie skończonej krucjaty oraz w pierwotnym wariancie Innej bajki. Ostatecznie nie znalazł się on w żadnym z tych tomów. Nie znalazł się też w wierszach spoza zbiorów, publikowanych w bloku wierszy rozproszonych, w książce Utwory zebrane, w roku 1976, pomimo występowania w postaci tytułu w prezentowanych wariantach obu tomów, umieszczonych w autorskim posłowiu redaktora tomu Bogusława Kierca. Dzięki temu właśnie oznaczeniu go w przedstawionych spisach treści poszczególnych, aranżowanych przez Poetę, wersji książkowych, istniała wiedza o tym wierszu. W dziale rękopisów Biblioteki Ossolineum, gdzie zdeponowana jest przeważająca większość spuścizny literackiej Rafała Wojaczka, tego wiersza nie ma.

Książka zawiera wybrane reprodukcje owych rzeczy, które, w ujęciu biograficzno – literackim, tworzą rozległą panoramę intensywnej aktywności Wojaczka, ujawniającą, w układzie chronologicznym, narastający z roku na rok proces osiągania swej poetyckiej jedyności – niepowtarzalnego języka, tonu wypowiedzi oraz rozległej i drapieżnej wyobraźni, ufundowanej na niezmiennej potrzebie transgresyjnego wyłaniania nowych, kreacyjno – poetyckich światów, zawieranych w dalekosiężnych wizjach. Towarzyszą tym prezentacjom teksty interpretacyjne znamienitych badaczy twórczości oraz życia Wojaczka: Bogusława Kierca, Romualda Cudaka, Joanny Dembińskiej – Pawelec, Dariusza Pawelca, Konrada Wojtyły, a także pracowników IM: Macieja Meleckiego i Krzysztofa Siwczyka.

Charakter oraz forma książki posiada w swym zamierzeniu postać kolażu – reprodukcje autorskich zapisów wierszy sąsiadują z oryginalnymi fotografiami autorstwa Wojaczka, ekspozycje barwnych dedykacji czy autografów listów zestawiane są zaś z fragmentami eksponowanych maszynopisów prozy Wojaczka, czy też pierwodrukami wierszy, a poszczególne partie reprodukowanych prac zostały przedzielone tekstami wspomnianych krytyków, które niewątpliwie wzmacniają odbiór ukazanej fragmentarycznie literackiej schedy twórczości Rafała Wojaczka

(Maciej Melecki, Dyrektor Instytutu Mikołowskiego).

Źródło wizerunku okładki książki: Instytut Mikołowski im. Rafała Wojaczka w Mikołowie.

GOŚCIE:

Dariusz Pawelec – prof. dr hab., literaturoznawca na Wydziale Humanistycznym w Uniwersytecie Śląskim, dyrektor Centrum Informacji Naukowej i Biblioteki Akademickiej w Katowicach; zajmuje się genologią, hermeneutyką form poetyckich, edytorstwem jako formą krytyki literackiej. Jest autorem pierwszej monografii o twórczości Stanisława Barańczaka („Poezja Stanisława Barańczaka. Reguły i konteksty”, 1992) oraz książki „Świat jako Ty. Poezja polska wobec adresata w drugiej połowie XX wieku” (2003). Opublikował liczne artykuły o poezji Nowej Fali, a także pierwszą antologię jej dokonań poetyckich („Powiedz prawdę. Antologia poezji pokolenia`68”, 1990) i monograficzne opracowanie wyboru polemik i manifestów („Powinna być nieufnością”. Nowofalowy spór o poezję, 2020). Jest autorem książki o poezji Witolda Wirpszy (2013) oraz edytorem wielu jego dzieł, w tym także nieznanych dotąd, odkrytych w archiwach w Rapperswilu, Berlinie i Szczecinie: powieści „Sama niewinność” (2017), dramatu „Umieralnia” (2019), „Listów z oflagu” (2015) i innych.

Konrad Wojtyła – poeta, krytyk literacki, publicysta, dr nauk humanistycznych w dyscyplinie literaturoznawstwo. Dyrektor Centrum Edukacji Medialnej i Interaktywności Uniwersytetu Szczecińskiego. Wiceprezes Fundacji im. Sławomira Mrożka. Wydał siedem tomów poetyckich, m.in. „Znak za pytaniem” (2017) i „Pod czerwień. 111 wierszy” (2019), a także „Rewersy. Rozmowy literackie” (2014). Współredaktor książki Rafała Wojaczka „Nie te czasy. Utwory nieznane” (2016) oraz autor monografii „Anty-antyChryst? Wojaczek religijny” (2021). Redaktor albumu – Rafała Wojaczka pt. „Byłem, jestem” (2021). Tłumaczony na angielski, niemiecki, czeski, ukraiński, rosyjski i słoweński. Laureat Lubuskiego Wawrzynu Literackiego (2010) i Nagrody Otoczaka (2017). Stypendysta Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu (2021).

Maciej Melecki – poeta, scenarzysta filmowy, dyrektor Instytutu Mikołowskiego im. Rafała Wojaczka. Autor tomów wierszy: „Te sprawy” (1995), „Niebezpiecznie blisko” (1996), „Zimni ogrodnicy” (1999), „Przypadki i odmiany” (2001), „Bermudzkie historie” (2005), „Zawsze wszędzie indziej – wybór wierszy” (2008), „Przester” (2009), „Szereg zerwań” (2011), „Pola toku” (2013), „Inwersje” (2016), „Prask” (wybór wierszy w języku czeskim, 2017), „Bezgrunt” (2019), „Trasa progu – wybór wierszy” (2020) oraz tomów prozy: „Gdzieniegdzie” (2017), „Nigdzie indziej” (2021). Laureat nagród literackich: Poetyckiej Nagrody Otoczaka – przyznawanej za najlepszy tom wierszy (2010) i Literackiej Nagrody Trzech Kolumn (2010).
Ikony Kultury - Rafał Wojaczek